Καινοτόμες Δράσεις Α/θμιας Εκπ/σης Πέλλας: Θεματικό Δίκτυο "ΤΑ ΒΟΤΑΝΑ ΣΤΗ ΖΩΗ ΜΑΣ"

ΘΕΜΑ: Πρόσκληση Εκδήλωσης Ενδιαφέροντος για Συμμετοχή Σχολείων στο Εθνικό Θεματικό Δίκτυο «ΤΑ ΒΟΤΑΝΑ ΣΤΗ ΖΩΗ ΜΑΣ»

Το ΚΠΕ Μακρινίτσας σύμφωνα με την απόφαση έγκρισης με αρ. Πρωτ. 188967/Δ2/23-11-2015 της Γενικής Δ/νσης Σπουδών Α/θμιας και Β/θμιας Εκπ/σης – Τμήμα Δ΄ Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης του Υπουργείου Παιδείας ‘Ερευνας και Θρησκευμάτων θα συντονίσει και θα λειτουργήσει Εθνικό Θεματικό Δίκτυο με τίτλο «Τα βότανα στη ζωή μας», για τα σχολικά έτη 2015-2016, 2016-2017 και 2017-2018.

Σύντομη περιγραφή του δικτύου

Α. Τεκμηρίωση της ίδρυσης του δικτύου

Τα βότανα είναι ένα σημαντικό στοιχείο του φυσικού περιβάλλοντος της περιοχής, καθώς το Πήλιο έχει μια πλούσια βοτανολογική χλωρίδα. Είναι στενά συνδεδεμένα με τον τρόπο ζωής και την υγεία των κατοίκων της Μακρινίτσας, αφού η θεραπευτική χρήση τους ξεκινά από τη μυθολογία, όπως αναφέρεται στους σχετικούς με τον Κένταυρο Χείρωνα μύθους, και συνεχίζεται μέχρι τη σημερινή εποχή. Επιπλέον, το εμπόριο βοτάνων αποτελεί μέσο βιοπορισμού για μεγάλο μέρος των κατοίκων της περιοχής και το δίκτυο θα ήταν μια ευκαιρία ανάδειξης των τοπικών προϊόντων και της τοπικής αγοράς. Ακόμη, τα βότανα έχουν συνδεθεί με τον λαϊκό πολιτισμό, καθώς υπάρχει πλήθος μύθων και παραδόσεων γύρω από αυτά, από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα.

Ο Νόμος 1650/1986 (ΦΕΚ 160/τ.Α΄) περί προστασίας του περιβάλλοντος στην 1^η παράγραφο του 2^ου άρθρου, ορίζει ότι «περιβάλλον είναι το σύνολο των φυσικών και ανθρωπογενών παραγόντων και στοιχείων που βρίσκονται σε αλληλεπίδραση και επηρεάζουν την οικολογική ισορροπία, την ποιότητα της ζωής, την υγεία των κατοίκων, την ιστορική και πολιτιστική παράδοση και τις αισθητικές αξίες». Ένα δίκτυο για τα βότανα, θα προσέφερε τη δυνατότητα μελέτης φυσικών και ανθρωπογενών στοιχείων του περιβάλλοντος, καθώς θα έδινε τη δυνατότητα μελέτης των βοτάνων και της χρήσης τους σε διάφορα σημεία της Ελλάδας, θα ευαισθητοποιούσε τους συμμετέχοντες στο θέμα της προστασίας τους και μέσα από αυτήν στην έννοια της αειφορίας, αλλά θα ήταν και μια ευκαιρία μελέτης τρόπων ζωής και στοιχείων του λαϊκού πολιτισμού.

Β. Σκοποί και στόχοι του δικτύου

· Η απόκτηση γνώσεων για τις θεραπευτικές και καλλυντικές χρήσεις των βοτάνων

· Η ανάληψη ομαδικών ερευνών και η κριτική αποτίμηση της ιστορικής και παραδοσιακής διαδρομής της χρήσης των βοτάνων για θεραπευτικούς σκοπούς

· Η κατάταξη των βοτάνων με βάση τα ειδικά χαρακτηριστικά τους

· Η παρατήρηση των βοτάνων στο φυσικό τους περιβάλλον

· Η ευαισθητοποίηση στο θέμα της προστασίας των βοτάνων και μέσα από αυτήν στην έννοια της αειφορίας.

· Η απόκτηση γνώσεων για τη χρήση των βοτάνων στη διατροφή

· Η καταγραφή παραδοσιακών συνταγών με βότανα από τις περιβαλλοντικές ομάδες

· Η γνωριμία με τους τρόπους καλλιέργειας βοτάνων, ένα νέο πεδίο εναλλακτικών καλλιεργειών

· Η εξαγωγή συμπερασμάτων, μέσω της έρευνας, για την αναγκαιότητα αυτού του νέου είδους καλλιεργειών, καθώς και για τις προοπτικές που αυτό προσφέρει

· Η απόκτηση πρακτικής εμπειρίας μέσα από τη δημιουργία σχολικού βοτανόκηπου, ο οποίος ενισχύει την υιοθέτηση υγιεινών διατροφικών συνηθειών και το σεβασμό στο επάγγελμα του αγρότη

· Η έρευνα για την επίδραση της καλλιέργειας βοτάνων στο περιβάλλον

· Η απόκτηση γνώσεων για τη συλλογή και τη διατήρηση των βοτάνων, το εμπόριο βοτάνων και τη χρήση τους στη βιομηχανία

· Η γνώση για την επίδραση των βοτάνων στον πολιτισμό, η γνωριμία με τους μύθους τους σχετικούς με τα βότανα, όπως και με τις παραδόσεις και τα έθιμα που σχετίζονται με αυτά

· Η κριτική αποτίμηση αυτών των πολιτισμικών στοιχείων και η προσπάθεια εξαγωγής συμπερασμάτων για τους λόγους δημιουργίας των σχετικών παραδόσεων και μύθων

· Η σύγκριση μύθων και παραδόσεων για τα βότανα στις διάφορες χώρες και η προσπάθεια εξαγωγής συμπερασμάτων για τις ομοιότητες και τις διαφορές στον τρόπο ζωής και σκέψης των διαφόρων λαών που αντικατοπτρίζουν

· η αναζήτηση πληροφοριών για κάθε θέμα σχετικό με τα βότανα σε βιβλιοθήκες και στο Διαδίκτυο

· η καλλιέργεια της επικοινωνίας ανάμεσα σε μαθητές και ερευνητές που έχουν τα ίδια επιστημονικά ενδιαφέροντα, καθώς και με εμπόρους και καλλιεργητές βοτάνων

Ακολουθώντας πιστά τις αρχές της Εκπαίδευσης για την Αειφόρο Ανάπτυξη και έχοντας υπόψη την Υ. Α. με αριθμό πρωτοκόλλου 126889/Γ7 που εκδόθηκε στις 11-9-2013, ως θεματικές ενότητες για μελέτη από τις περιβαλλοντικές ομάδες προτείνονται οι εξής:

1^η ενότητα μελέτης: Η φαρμακευτική και καλλυντική χρήση των βοτάνων

α. Τρόποι χρήσης και δράση των βοτάνων στη θεραπεία διαφόρων

παθήσεων του ανθρώπου.

β. Καλλυντικές χρήσεις των βοτάνων

γ. Ιστορική και παραδοσιακή διαδρομή της χρήσης των βοτάνων για

θεραπευτικούς σκοπούς.

2^η ενότητα μελέτης: Βότανα και διατροφή

α. Συνδυασμοί βοτάνων και τροφών

β. Συνταγές με βότανα

3^η ενότητα μελέτης: Βότανα και απασχόληση

α. Καλλιέργεια βοτάνων

β. Συλλογή βοτάνων

γ. Διατήρηση βοτάνων

δ. Εμπόριο βοτάνων και οι νόμοι που το διέπουν

ε. Βότανα και βιομηχανία

4^η ενότητα μελέτης: Βότανα και παγκόσμιος πολιτισμός

α. Μύθοι και δοξασίες για τα βότανα, στην Ελλάδα και σε άλλες χώρες.

β. Έθιμα και παραδόσεις για τα βότανα στον κόσμο.

Αντικείμενο του δικτύου είναι η συμπλήρωση μιας βάσης δεδομένων που θα περιλαμβάνει όσον το δυνατόν περισσότερα βότανα και πληροφορίες για τις περιοχές που φύονται, για τις χρήσεις τους, την επαγγελματική ενασχόληση με αυτά, καθώς και τα πολιτισμικά στοιχεία με τα οποία συνδέονται.

Το συγκεκριμένο θέμα μελέτης προσφέρεται ιδιαίτερα για διεπιστημονική και διαθεματική μελέτη ενώ βασίζεται στη βιωματική προσέγγιση των βοτάνων από την περιβαλλοντική ομάδα.

Η περιβαλλοντική ομάδα είναι ελεύθερη να επιλέξει τη θεματική ενότητα που ταιριάζει με τα ενδιαφέροντα της αλλά και με τα κατά τόπους σημαντικά περιβαλλοντικά ζητήματα. Κάθε σχολείο μπορεί να μελετήσει τα βότανα της περιοχής του, την κάθε είδους σχέση των κατοίκων με αυτά, την αναγκαιότητα της περιοχής για νέες καλλιέργειες, καθώς και τους μύθους, τις παραδόσεις και τα έθιμα της περιοχής τους σε σχέση με τα βότανα. Η έρευνα των ομάδων μπορεί να πάρει τη μορφή project και να σχετιστεί με διάφορους τομείς των προγραμμάτων σπουδών της κάθε εκπαιδευτικής βαθμίδας.

Η Συντονιστική Επιτροπή και η Παιδαγωγική Ομάδα θα στηρίζουν τα μέλη του Δικτύου με εκπαιδευτικό και υποστηρικτικό υλικό και με συναντήσεις των Υπευθύνων Σχολικών Δραστηριοτήτων, συντονιστών εκπαιδευτικών και ομάδων σχολείων. Προβλέπονται: έκδοση βιβλίου, ενημερωτικού υλικού, αφίσας κ.λ.π.

Για την καλύτερη και ουσιαστικότερη λειτουργία του Δικτύου αλλά και για την επίτευξη των στόχων του, θα υπάρχουν συνεργαζόμενα ΚΠΕ ανά περιφέρεια ή γεωγραφικό διαμέρισμα (ανάλογα με τα ενδιαφερόμενα ΚΠΕ και τον αριθμό των συμμετεχόντων σχολείων) που θα οργανώνουν αντίστοιχες δράσεις σε περιφερειακό επίπεδο, έτσι ώστε αυτές να είναι πιο συχνές, συστηματικές, αποτελεσματικές και θα υπηρετούν τα ενδιαφέροντα και τις ανάγκες των συμμετεχόντων εκπαιδευτικών και μαθητών.

Αιτήσεις συμμετοχής

Όσα Σχολεία επιθυμούν να ενταχθούν στο Δίκτυο μπορούν να αποστείλουν αίτηση απευθείας στο ΚΠΕ, κοινοποιώντας την παράλληλα στον Υπεύθυνο Π.Ε. ή Σχολικών Δραστηριοτήτων, μέχρι 26 Φεβρουαρίου 2016, λαμβάνοντας υπόψη τα παρακάτω:

Για να ενταχθεί μια σχολική ομάδα στο δίκτυο θα πρέπει να υλοποιεί πρόγραμμα ΠΕ με θέμα που εντάσσεται στην ευρύτερη θεματολογία του δικτύου.

Η Παιδαγωγική Ομάδα υλοποίησης του Σχολικού Προγράμματος Π.Ε. καλό είναι να αποτελείται από τουλάχιστον δύο υπεύθυνους-συνοδούς εκπαιδευτικούς.

Μετά τη λήξη της προθεσμίας για την υποβολή των αιτήσεων συμμετοχής, το Κ.Π.Ε. Μακρινίτσας θα ενημερώσει όλους τους υπευθύνους Π.Ε. Α/θμιας και Β/θμιας Εκπ/σης για τα σχολεία της ευθύνης τους που θα συμμετάσχουν στο Δίκτυο.

Στο πλαίσιο της λειτουργίας του Δικτύου, η Παιδαγωγική Ομάδα του Κ.Π.Ε. Μακρινίτσας προτίθεται να υλοποιήσει ένα τριήμερο επιμορφωτικό σεμινάριο στο τέλος του σχολικού έτους 2015-16 ή στην αρχή του επόμενου, για τους εκπαιδευτικούς του Δικτύου.

Επιπλέον, τα σχολεία του δικτύου θα μπορούν να βρίσκουν χρήσιμο εκπαιδευτικό υλικό στην ιστοσελίδα του Ε. Θ. Δ. (www.mvotana.weebly.com) και να λαμβάνουν την υποστήριξη των μελών του δικτύου.

Για την καλύτερη συνεργασία μεταξύ όλων των εμπλεκομένων στο Ε.Θ.Δ. προτείνεται η κατάθεση καλών πρακτικών για κάθε σχολική χρονιά, η οποία θα αναρτάται στη ιστοσελίδα του Ε.Θ.Δ. προς έμπνευση όλων μας.

Η υπεύθυνη του ΚΠΕ Μακρινίτσας

Μακέλλη Γραμματή

ΑΙΤΗΣΗ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣ ΣΧΟΛΕΙΟΥ ΓΙΑ ΕΝΤΑΞΗ

στο ΕΘΝΙΚΟ ΘΕΜΑΤΙΚΟ ΔΙΚΤΥΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ

με τίτλο «ΤA BOTANA ΣΤΗ ΖΩΗ ΜΑΣ»

που συντονίζει το Κ.Π.Ε. Μακρινίτσας

Περιφέρεια
Δήμος
Βαθμίδα Εκπ/σης
Σχολική Μονάδα
Ταχυδρ. Δ/νση
Ηλεκτρ. Δ/νση
Τηλέφωνο
Τηλεομοιότυπο