«Κλικ, προστάτευσέ το!»

Η Υπεύθυνη Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Ανατολικής Θεσσαλονίκης σε συνεργασία με το Εργαστήριο Φωτογραφίας του Τμήματος Εικαστικών και Εφαρμοσμένων Τεχνών της Σχολής Καλών Τεχνών Α.Π.Θ., στο πλαίσιο του δικτύου «Κλικ, προστάτευσέ το!», καλούν τις σχολικές μονάδες της Κεντρικής Μακεδονίας να συμμετάσχουν στην ομώνυμη εκπαιδευτική δράση Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης 2017-18 με εργαλείο τη φωτογραφία και ελεύθερο θέμα. Οι σχολικές μονάδες που θα συμμετέχουν στη δράση θα ενταχθούν στο Περιφερειακό Θεματικό Δίκτυο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης «Κλικ, προστάτευσέ το!» - Η φωτογραφία στην Περιβαλλοντική Εκπαίδευση, το οποίο εγκρίθηκε για τα σχολικά έτη 2017-18, 2018-19 και 2019-20 με την αρ. πρ. 25623/7-11-2017 απόφαση της Περιφερειακής Διεύθυνσης Α/θμιας & Β/θμιας Εκπαίδευσης Κ. Μακεδονίας.

Το δίκτυο λειτούργησε ως τοπικό Α/θμιας-Β/θμιας Ανατολικής Θεσσαλονίκης για τρία σχολικά έτη (ίδρυση με την αρ. πρ. 36447/19-12-2014 της ΔΔΕ Ανατολικής Θεσσαλονίκης και ανανέωση για το σχ. έτος 2016-17 με την αρ. πρ. 22093/20-10-16 της ΔΔΕ Ανατολικής Θεσσαλονίκης) με τη σταθερή συνεργασία των καθηγητών του Εργαστηρίου Φωτογραφίας του Τμήματος Εικαστικών και Εφαρμοσμένων Τεχνών της Σχολής Καλών Τεχνών, Γεώργιου Κατσάγγελου και Στέλιου Ντεξή. Στη συντονιστική επιτροπή του Περιφερειακού Δικτύου, προεδρεύει η Υπεύθυνη Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης ΔΔΕ Ανατολικής Θεσσαλονίκης (Αντωνία Δαρδιώτη) και συμμετέχουν η Υπεύθυνη Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης ΔΠΕ Ανατολικής Θεσσαλονίκης (Χριστίνα Τσαλίκη), η Υπεύθυνη Σχολικών Δραστηριοτήτων ΔΔΕ Ημαθίας (Ελένη Δημητριάδου), ο Υπεύθυνος Σχολικών Δραστηριοτήτων ΔΔΕ Χαλκιδικής (Αριστείδης Κωνσταντινίδης) και το Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Ελευθερίου Κορδελιού & Βερτίσκου (Κώστας Στυλιάδης).

Σκοπός της δράσης, στο πλαίσιο της Εκπαίδευσης για το Περιβάλλον και την Αειφόρο Ανάπτυξη (ΕΑΑ), είναι η περιβαλλοντική ευαισθητοποίηση των μαθητών και η παρότρυνσή τους στην ανάληψη ενεργού δράσης. Όπως προστάζει και ο τίτλος του δικτύου, οι μαθητές επιλέγουν ένα θέμα που χρήζει προστασίας στην πόλη ή στον δικό τους «κόσμο», το περιγράφουν με τον φωτογραφικό τους φακό και προβαίνουν σε μία ή περισσότερες δράσεις προστασίας του. Η αναλυτική περιγραφή της δράσης εμπεριέχεται στο συνημμένο αρχείο. Επιστέγασμα της δράσης θα αποτελέσει, στο τέλος της σχολικής χρονιάς, όπως κάθε χρόνο η μαθητική έκθεση φωτογραφίας σε συνδυασμό με την εκδήλωση παρουσίασης των δράσεων των μαθητών στη Θεσσαλονίκη.

Οι εκπαιδευτικοί που θα αναλάβουν με τους μαθητές τους αυτή τη δράση, θα υποστηριχθούν με σεμινάρια και θα εκπαιδευτούν σε τεχνικές φωτογραφίας μέσα από βιωματικά σεμινάρια-συναντήσεις σε διαφορετικές γειτονιές της Θεσσαλονίκης και σε σεμινάριο του Εργαστηρίου Φωτογραφίας της Σχολής Καλών Τεχνών του Α.Π.Θ. Αν ο αριθμός των εκπαιδευτικών που θα συμμετέχουν στο δίκτυο από ένα νομό είναι μεγάλος θα διοργανωθεί σεμινάριο δικτύου στην περιοχή σε συνεργασία με τους αντίστοιχους Υπεύθυνους Σχ. Δραστηριοτήτων και το ΚΠΕ του νομού.

Πολύ βασικός στόχος της δημιουργίας και συνέχειας του δικτύου είναι η επικοινωνία και η αλληλεπίδραση των εκπαιδευτικών-μελών του. Η κλειστή ομάδα επικοινωνίας εκπαιδευτικών του δικτύου στο facebook, οι συναντήσεις μέσα και γύρω από την πόλη με αφορμή τη φωτογράφιση, τα σεμινάρια και οι  μονοήμερες ή πολυήμερες επιμορφωτικές εκδρομές λειτουργούν προς αυτή την κατεύθυνση.

Το σχολικό έτος 2017-18 θα διοργανωθεί για πρώτη φορά συνάντηση των  μαθητών σχολείων του δικτύου (πριν το τέλος της χρονιάς) έτσι ώστε να υπάρχει αλληλεπίδραση και γνωριμία των μαθητών-μελών του δικτύου κατά τη διάρκεια υλοποίησης της δράσης. Η συνάντηση θα είναι μονοήμερη και θα περιλαμβάνει δραστηριότητες στους Κήπους του Πασά στην Άνω Πόλη οι οποίες θα διοργανωθούν σε συνεργασία με το 7^ο ΓΕΛ Θεσσαλονίκης (σχολική μονάδα δικτύου από το 2014), το ΚΠΕ Ελ. Κορδελιού & Βερτίσκου και άλλους φορείς της πόλης τον Μάρτιο του 2018. Η ημερομηνία θα ανακοινωθεί έγκαιρα έτσι ώστε τα σχολεία του δικτύου που επιθυμούν να συμμετέχουν να προβούν  στις απαραίτητες ενέργειες έγκρισης μετακίνησης.

Οι εκπαιδευτικοί που επιθυμούν να συμμετάσχουν καλούνται να συμπληρώσουν την ηλεκτρονική αίτηση συμμετοχής στον παρακάτω σύνδεσμο:

https://goo.gl/forms/LyRhfcREX2CDg1td2 (ctrl+κλικ για απευθείας σύνδεση) έως την Παρασκευή 1 Δεκεμβρίου 2017.

Μετά τη λήξη της προθεσμίας θα ενημερωθούν οι αντίστοιχοι Υπεύθυνοι Π.Ε. ή Σχολικών Δραστηριοτήτων για τη συμμετοχή σχολικών μονάδων της Διεύθυνσής τους.

Επισυνάπτεται η περιγραφή της δράσης.

Παρακαλούμε να ενημερωθούν οι εκπαιδευτικοί του σχολείου σας.

Ο Διευθυντής Δ.Ε. Ανατολικής Θεσσαλονίκης

Δρ. Απόστολος Αποστολίδης                   Θεολόγος

Η εκπαιδευτική δράση, ως πλήρες πρόγραμμα Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης, προτείνεται να περιλαμβάνει τις παρακάτω φάσεις:

Πρώτη φάση – ΕΡΕΥΝΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΙΛΟΓΗ ΘΕΜΑΤΟΣ

Το θέμα που θα επιλέξει κάθε ομάδα είναι σημαντικό να πηγάζει από τους μαθητές και για αυτό απαιτείται να αφιερωθεί εκπαιδευτικός χρόνος για τη διαδικασία της επιλογής του. Η εμπειρία έχει δείξει ότι θέματα που αφορούν τους ίδιους τους μαθητές και το παρόν της καθημερινότητάς τους έχουν μεγαλύτερη ανταπόκριση στη συμμετοχή και επίτευξη του στόχου της ανάληψης δράσης.

Τα παιδιά ερευνούν και παρατηρούν τον τόπο τους με κεντρικό ερώτημα «τι πιστεύω ότι αξίζει να προστατευτεί σήμερα, είτε γιατί ήδη απειλείται είτε γιατί μπορεί να κινδυνεύσει στο μέλλον». Με εργαλείο τη φωτογραφία αλλά και τις συνεντεύξεις σε κατοίκους της περιοχής, τη βιβλιογραφική έρευνα κ.λπ. τα παιδιά, ατομικά και ομαδικά, συλλέγουν δεδομένα. Τα παιδιά καταθέτουν τις προτάσεις τους. Η ομάδα επιλέγει πού θα εστιάσει το ενδιαφέρον της. Η ομάδα ερευνά, συζητά και καταλήγει για το κάθε υποψήφιο θέμα: «Γιατί θεωρούμε ότι απειλείται; Πώς θα μπορούσε να προστατευτεί; Ποιοι φορείς εμπλέκονται στην  προστασία του; Μπορούμε να κάνουμε κάτι εμείς ως ομάδα τη φετινή χρονιά;». Στο τέλος, η ομάδα επιλέγει το θέμα με βάση τη δυνατότητα δράσης και τη δυνατότητα φωτογράφισης.

Δεύτερη φάση - ΔΡΑΣΗ:

Η δράση μπορεί να περιλαμβάνει μία σειρά ενεργειών προς την επίτευξη του στόχου της ομάδας, που μπορεί να είναι η επίλυση ενός περιβαλλοντικού ζητήματος στη γειτονιά τους ή το σχολείο τους (όπως το παράδειγμα του 15^ου ΓΕΛ Θεσσαλονίκης που αντιμετώπισε το παρκάρισμα των μηχανών στο πεζοδρόμιο έξω από την πόρτα του σχολείου τους). Με τη δράση τους οι μαθητές μπορούν επίσης να αναδείξουν το «αντικείμενο» προστασίας τους (όπως το παράδειγμα των πλακάτ που κινούσαν το ενδιαφέρον των περαστικών για το μνημείο Κάζα Μπιάνκα από τους μαθητές του 2^ου ΕΕΕΕΚ Πυλαίας-Χορτιάτη) ή, αν η επιλογή τους το επιτρέπει, να προβούν σε ενέργειες αναβάθμισής του (όπως το παράδειγμα της αξιοποίησης των κήπων του Πασά για υπαίθριες σχολικές δραστηριότητες και εκδηλώσεις για την τοπική κοινωνία από το 7^ο ΓΕΛ Θεσσαλονίκης). Η προβολή, δημοσιοποίηση του περιβαλλοντικού ζητήματος που έχουν εντοπίσει μπορεί να ευαισθητοποιήσει και άλλους, αν γίνει με τον κατάλληλο τρόπο (όπως για παράδειγμα η ταινία που δημιούργησαν οι μαθητές του 2^ου Γυμνασίου Περαίας για να προστατευθούν οι έφηβοι από τις εξαρτήσεις). Άμεσες και έμμεσες παρεμβάσεις: βελτιώσεις, αλλαγές εσωτερικών ή εξωτερικών χώρων (όπως οι αυλές του 26^ου Γυμνασίου Θεσσαλονίκης, του 2^ου Γυμνασίου Τούμπας και του 7^ου ΕΠΑΛ Θεσσαλονίκης ή ο καθαρισμός των μαρμάρων στην Πλατεία Ναυαρίνου από το 1^ο Γυμνάσιο Καλαμαριάς), ακτιβιστικές ενέργειες (όπως για παράδειγμα η ευαισθητοποίηση των οδηγών αυτοκινήτων να προστατεύσουν τον αέρα χρησιμοποιώντας ποδήλατο με μοίρασμα μπαλονιών με συνθήματα από τους μαθητές του 1^ου Γυμνασίου Καλαμαριάς), προτάσεις και φρέσκιες ιδέες προς φορείς και τοπική κοινωνία, μπορούν να είναι μία αρχή που θα ξεκινήσει από τους μικρούς και μεγαλύτερους μαθητές και θα δρομολογήσει μια ευρύτερη αλλαγή στην ποιότητα ζωής τους στο μέλλον.

Ο καταιγισμός ιδεών για το είδος της δράσης, ο σχεδιασμός της και η τελική υλοποίησή της απαιτεί αρκετό χρόνο. Ο ρόλος του εκπαιδευτικού είναι εμψυχωτικός, υποστηρικτικός και διευκολυντικός σε ενέργειες που οι μαθητές δυσκολεύονται να φέρουν σε πέρας μόνοι τους (π.χ. το κλείσιμο μίας συνάντησης με έναν εκπρόσωπο φορέα, όταν οι μαθητές εκδηλώσουν ενδιαφέρον να απευθυνθούν σε μία τοπική αρχή ή φορέα για το θέμα τους).

Τρίτη φάση - ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ: 

 Στο τέλος κάθε χρονιάς διοργανώνεται έκθεση φωτογραφίας μαθητών και  εκπαιδευτικών και εκδήλωση παρουσίασης των δράσεων κάθε περιβαλλοντικής ομάδας των σχολείων του δικτύου.

Η προετοιμασία της συμμετοχής των μαθητών στις τελικές εκδηλώσεις του δικτύου περιλαμβάνει δύο μέρη:

α. Το πρώτο αφορά τις φωτογραφίες που έχουν καλλιτεχνικό ενδιαφέρον και θα παρουσιαστούν στην τελική έκθεση φωτογραφίας. Οι ψηφιακές φωτογραφίες των μαθητών που αφορούν το θέμα της κάθε ομάδας, συλλέγονται σε όλη τη διάρκεια της χρονιάς από τον εκπαιδευτικό, ιδανικά σε ένα διαδικτυακό κοινόχρηστο για την ομάδα χώρο ή σε έναν υπολογιστή.

Ο εκπαιδευτικός ενθαρρύνει τους μαθητές να φέρνουν φωτογραφίες, τις οποίες βγάζουν στον ελεύθερό τους χρόνο. Αν το θέμα που επιλέξει η ομάδα, απαιτεί μετακίνηση (όπως για παράδειγμα η συνοικία της Άνω Πόλης από τους μαθητές των 31^ο και 32^ο ΓΕΛ Θεσσαλονίκης) τότε οι φωτογραφίες θα ληφθούν από όλη την ομάδα στη διάρκεια μίας ή δύο εκπαιδευτικών επισκέψεων στην περιοχή. Ο εκπαιδευτικός αξιοποιεί πάντα τις νεοεισερχόμενες φωτογραφίες για συζήτηση, είτε διαδικτυακά είτε διαζώσης.

Στο τέλος της χρονιάς επιλέγονται οι καλύτερες φωτογραφίες της ομάδας που θα εκπροσωπήσουν το σχολείο στην έκθεση φωτογραφίας.

β. Το δεύτερο αφορά την παρουσίαση της δράσης της ομάδας και την ανάδειξη του θέματός της. Αυτή μπορεί να γίνει με πολλούς και διαφορετικούς τρόπους, αξιοποιώντας τις ΤΠΕ και τη δημιουργική φαντασία των μαθητών. Δημιουργία ιστοριών και ψηφιακή αφήγηση, θεατρικά δρώμενα, ταινίες, τραγούδια, μακέτες κ.α. μπορούν να είναι κάποιοι από αυτούς τους τρόπους. Εμείς θα περιμένουμε να δούμε τον τρόπο που θα ανακαλύψουν οι μαθητές σας.

 :